Past een Generatiepact bij mijn bedrijf?
Om je alvast een denkrichting te bieden voor de beantwoording van deze vraag sommen we hier een aantal vragen op. De beantwoording van deze vragen helpt je om snel een eerste idee te krijgen of een Generatiepact een oplossing is voor je bedrijf.
In het onderdeel: Wat is een Generatiepact legden we al uit dat de invoering van een Generatiepact primair een strategische keus is. Deze vragen geven dan ook vooral richting aan je oriëntatie, op strategisch niveau.
Vraag 1: Wat is je probleem of wens?
Een Generatiepact heeft als doel om een probleem op te lossen of een wens in te vullen. Dan is het van belang om het op te lossen probleem of de in te vullen wens zo scherp mogelijk te formuleren. Een probleem is iets waar je in je bedrijf last van hebt of last van denkt te gaan krijgen. Een wens is iets waar je nu geen last van hebt, maar wat beter zou kunnen.
Wat moet er precies anders zijn na de invoering van het generatiepact?
Vraag 2: Is een Generatiepact een geschikte oplossing voor je wens of probleem?
Met andere woorden: als een Generatiepact is ingevoerd, is dan ook inderdaad de wens ingevuld of het probleem opgelost?
Vraag 3: Kan aan de randvoorwaarden voor succes worden voldaan?
Welk randvoorwaarden dat zijn hangt af van de situatie van je bedrijf. Randvoorwaarden die bijna altijd een rol spelen zijn de volgende:
- Er zijn geen juridische belemmeringen die niet kunnen worden opgelost.
- Het is niet strijdig met overig HR beleid.
- Er is budget voor de invoering.
- Voor de manier waarop het Generatiepact moet worden ingericht om succesvol te kunnen zijn, is er voldoende uitvoeringsbudget.
- Het is praktisch uitvoerbaar.
- Het is acceptabel voor de verschillende belanghebbenden (bijvoorbeeld ondernemingsraad, vakbond, directie, werknemers)
Vraag 4: Wat kan het rendement van een Generatiepact verder optimaliseren?
Zijn er nog andere zaken, naast een Generatiepact, die het doel of de wens helpen ondersteunen?
Soms wordt het rendement uit invoering van een Generatiepact hoger, als je bedrijf ook andere zaken aanpakt. Bijvoorbeeld een structuur voor kennisoverdracht, aanpassen van de pensioenregeling of andere arbeidsvoorwaarden.
In elk geval moet naast de technische invoer van een Generatiepact ook de communicatie op orde zijn. Als de doelgroep niet weet wat de mogelijkheden zijn heeft een Generatiepact geen effect. Ook de manier van communiceren is sterk bepalend voor de kans op succes. Lees daar over meer in het communicatiedeel van deze informatiesite.
Vraag 5: Spelen er wellicht risico’s bij invoering van een Generatiepact?
Deze vraag is een uitbreiding op vraag 3. In feite gaat het om de randvoorwaarde dat er geen risico’s ontstaan die niet opwegen tegen de voordelen. Daar spelen twee overwegingen:
- Hoe groot is de kans dat het risico zich daadwerkelijk voordoet?
- Wat is de impact indien het risico zich voordoet?
Daarna volgt de vraag: wat doen we met zo’n risico: accepteren, verlagen, overdragen, of voorkomen?
Meestal spelen er nauwelijks risico’s. Toch is het goed om ook mogelijke risico’s in je afweging te betrekken. Zo stel je zeker dat niet alleen het Generatiepact zelf maar ook de effecten ervan zo positief mogelijk uitpakken.
Vraag 6: Zijn er betere alternatieven?
Zijn er nog andere manieren om het probleem op te lossen of de wens in te vullen? Zo ja, hoe verhouden die zich dan tot invoer van een Generatiepact?
Eén alternatief is er altijd: de nul optie. Wat gebeurt er als je het probleem niet oplost of de wens niet invult?
De nul-optie en eventuele andere oplossingen die je in het vizier hebt, kun je ook beoordelen langs de criteria in deze vragenlijst. Een goede adviseur zal eventuele alternatieven in een schema plaatsen waardoor direct zichtbaar wordt wat de best passende oplossing is. Een dergelijk schema maakt ook de trade-off tussen de verschillende opties visueel inzichtelijk.
Vraag 7: Wat is de beste inrichting van een Generatiepact voor je bedrijf?
Een Generatiepact kun je op heel verschillende manieren inrichten. Daarnaast zijn er nog flankerende maatregelen mogelijk die het doel uit vraag 1 ondersteunen. De juiste mix bepaalt mede of aan de randvoorwaarden wordt voldaan, of er kosten of opbrengsten zijn (en hoe veel) en wat het succes wordt.
Om je een globale indruk van de verschillende variaties te geven, en de kosten daarvan voor je bedrijf, richtten we op deze informatiesite een rekentool in. Daarmee kun je zo veel scenario’s als je wilt doorrekenen. Zowel voor je bedrijf als voor deelnemers aan een Generatiepact. De diverse scenario’s die je koos vatten we samen in een rapport en zenden we je toe.
Om een echt goed inzicht in mogelijkheden en consequenties te krijgen, raden we je aan om een goede adviseur in te schakelen. We ook een artikel op deze informatiesite over hoe je een goede adviseur kunt onderscheiden.
Vraag 8: Zelf doen, of een deskundige inzetten?
Met de vragen in dit artikel en de overige artikelen en hulpmiddelen op deze informatiesite, kun je prima zelf een eerste verkenning doen. Als je concreter wilt worden of een besluit meer solide wilt funderen, wordt het tijd een professionele adviseur in te schakelen.